وب‌ تخصصی شهرستان خمینی شهر (سده) - سدژ

در گذشته مردم سده اعياد و جشن هاي جالبي برگزار مي كردند كه طي گذشت زمان به فراموشي سپرده شده و تعداد اندكي از اين جشن ها و اعياد هنوز پابرجا مانده است.
عيد نوروز-جشن مهرگان(شامل كوزه شكستن-آجيل شب سوري-فال گوش و گره گشايي-شال اندازي مي باشد)قاشق زني-آتش چهارشنبه سوري-پختن حلوا-جشن فروردينگان-جشن ارديبهشت گان-جشن خوردادگان-جشن تيرگان-جشن امردگان-جشن شهريورگان-جشن آبانگان-جشن آذرگان-عيد آذرخش-وهار جشن-جشن دي گان-جشن سير سور-جشن آب ريزان-جشن مزدگيران-جشن بهمنگاه-عيد گل سرخ-جشن نوسده-جشن سرماي پيرزن-عيد اسفند-جشن چل مخول-نمايش تخت حوضي-سيزده نوروز-شب چله و...
در ايام عزاداري به خصوص در روز شهادت امام سوم شيعيان در سده مراسم تعزيه خواني,زنجير زني,نوحه خواني,قمه زني,كاروان و..با علاقه خاصي انجام مي شود و همه ساله تعداد زيادي از مردم اصفهان و ساير نقاط ايران به سده مي آيند و به وسيله اهالي جوانمرد و غريب نواز سده مهمان نوازي مي شوند.
آدمي با ملاحظه فتوت اين مردم,بي اختيار به ياد سفرنامه ابن بطوطه مي افتد,آنجا كه مي نويسد:(...اهالي اصفهان(و حومه)مردمي گشاده دست اند.هم چشمي و تفاخري كه در ميان آنان در مورد طعام و مهمان نوازي وجود دارد منشا حكايت غريبي شده است...)

باستان شناسان فرانسوی جسد فرعون را عینا شبیه آیه قرآن که در زیر عکس نوشته است در رود نیل بر یک بلندی پیدا کردند ولی به دلیل اینکه این جسد حقانیت دین اسلام را ثابت می کرد از دید رسانه ها مخفی کردند

                   

  * ولا تحسبن الذین قتلو فی سبیل الله امواتا * * بل احیاء عند ربهم یرزقون *

                                    

  شهر شهید پرور سده فردا میزبان ۴ لاله شهید است که خلق به اشتباه آنها را گمنام مینامند .  

              محل شهادت جبهه های غرب     محل دفن دانشگاه صنعتی خمینی شهر

        شهیدان در خاک شهر ما آرام گیرید که مردمشان از خود شمایند اینجا غریبه نیستید

اخطاریه

 

از شهروندان گرامی خواهشمندیم  از پذیرش هر گونه نذری (آش، شیرینی، شکلات و...) از دست افراد ناشناس اکیدا خودداری کنند.

طی روزهای اخیر چندین مورد مسمومیت منجر به فوت یا بیماری شدید در اثر مصرف این گونه مواد خوراکی مشاهده شده است.

به نظر می رسد جامعه هدف این گروه تروریستی و حرکت سازمان یافته که در سراسر کشور فعال می باشد، در درجه اول کودکان و سپس جوانان می باشد و گمان می رود هدفی جز ایجاد ناامنی و رعب در جامعه را دنبال نمی کنند.

از همشریان سده ای (خمینی شهری) و سایر هموطنان خواهشمندیم این اخطار را کاملا جدی گرفته و این خبر را به اطلاع نزدیکان و بخصوص کودکان برسانند و این حرکت ضد بشری را خنثی کنند.

سالم پیروز و سربلند باشید.

 

شهري مون شهري سده صفا دارو         مردوموني خب و با خدا دارو

شهري مون شهري تلاش و كوششو        كمتر از هر يا بواي گدا دارو

 هر كي از شهري سده هريا بشو               كاسبو,زرنگو,دس پا دارو

سر و كاري هر سديي خ انقرو               مثلي فرهاد خ كوه دعوا دارو 

از ژني سديي بوام خ ميره خوي                همدلو,مهربونو,صفا دارو

گلي مريم رژوه از دو منونوي             به سري يه چاشه از حيا دارو

ويتر از نقل و نباتو سبرياي                  شوئي چله بخري صفا دارو

اگه يك پاره جهونو اصفهون                      سده را دارو كه ادعا دارو

 شهري مون شهري سده حسيني يو           ناله از نايي نينوا دارو

رو محرم اگه بي رو شهرمون               ونيه عشق و صفا كووآ دارو

وسكي لاله پرپراسا از سده               عطري از نسيمي كربلا دارو

هركي از شهر سده مثل لو كه            يه دلي اسپه و بي ريا دارو

اصغر حاج حيدري(خاسته)شاعر معاصر   

برخي از كهنسالان سده طي مصاحبه داستاني جالب دراين خصوص ذكر نمودند.در قديم يكي از طوايف كوچرو در حوالي درب بالا دو مرده سكني مي گزينندو به كشاورزي روي مي آورند و چون آب خوزاني ها را تصرف كردند اهالي خوزان از آنها علت را جويا مي شوند و آنها در جواب مي گويند چون ما پريشان اوضاع هستيم اين زمين ها را تسخير كرديم.

اين غائله با وساطت اهالي بن خاتمه مي يابد.

نظريه ديگري نيز در اين رابطه به شرح زير وجود دارد:پس از آباد شدن خوزان مردم قوم ديمير از اعطاي زمين رايگان به مردم خوزان خبردار شده وبه محل اجداد خود آمده و ادعاي مالكيت مي كنند و خبر به پيروز شاه مي رسد وي مقداري زمين و يك چهارم از آب قنات پيروزشاهي را به آنها واگذار مي كند.نظر به اينكه افراد قوم ديمير مردماني زيبا بوده اند و در آن ديار به زيبايي آنها وجود نداشته است به دستور پيروز شاه اين قوم را پريوش و محله آنها را پريوشان نامگذاري مي كنند كه به مرور زمان به پروشان تبديل شده و معرب آن نيز فروشان است.

تفاوت های بسیاری بین سده قدیم با سده کنونی وجود دارد.یکی از این تفاوت ها بزرگی و مساحت سده قدیم با سده کنونی می باشد.محله هایی که اکنون اصفهان ادعای مالکیت آن را می کند روزی جزوه سده فعلی بوده است.اسامی زیر نام محله های سده می باشد که اکنون تعدادی از این محله ها را اصفهان به تصاحب خود در آورده است.

 ورنوسفادران               فروشان               خوزان               آدریان               اندوان               پلارت                         قرطمان                دینان               دستگرد قداده      باولگان                  وازیچه                        نصرآباد                 کوشک             بابوکان               گورتون        هرستان                     ولاشان                 اسفریز            کوکوچی             گارسله    

در این قسمت تعدادی از لغات سده را معرفی می کنم در صورت استقبال شما ضرب المثل های سده را نیز برای شما می نویسم.

 

لغات سده ای	معنا
خار کردن	شانه زدن
کوری کردن	کم کردن
کز کردن	یک گوشه نشستن
لجن مال	خراب کردن
کنس	خسیس
پیش کردن	بستن به گونه ای که در کامل بسته نباشد
پنداری	گمان کردن
واگو	نگران کردن
تمون	شلوار
همچیکو	وقتی که
ناغافل	یکدفعه
دولاب	کمد دیواری
اون محلیه	آن موقع
نوا	ادا
دلنگون	آویزان
جخ	تازه
کمیزه	خربزه نرسیده
آتیش دلاله	دم جنبانک
نازن	لوس

 

در کشور ما ایران بزرگان زیادی هستند که در جهان شهرت فراوان دارند ولی بعضی از شهرستان دارای بزرگان فراوانی است مثل شهرستان سده یا همان خمینی شهر فعلی که واقعا قهرمان پروری خود را نشان داده است یک لیستی را از این بزرگان روی وبلاگ گذاشتم ولی چون قول داده بودم امروز نیز نام ۵ نفر از این بزرگان را نام میبرم

 ۱- مرحوم حاج رحیم ارباب سده ای (عالم ربانی و مجتهد اعلم)

۲- شهید مجتبی نواب صفوی ( رئیس گروه فدائیان اسلام)

۳- مرحوم  سید علی نقی فیض الاسلام ( یکی از گرد آورندگان و مترجام نهج البلاغه)

۴-جناب آقای دکتر رئوفی ( استاد ریاضیات )

۵- سروش اصفهانی ( شاعر)

طبق قولی که داده بود نسبت به معرفی چند

غذای تازه و خصوصا ساده و خوشمزه این پست

را قرا دادم تا حالشو ببرید

اُماج:آرد- سبزی-روغن

کاچی:حلوا بدون شکر به همراه خشخاش(یه غذای تقریبا خلاف)

دونی:باقالا- تخم گیاه گرگرو-نخود-لوبیا

آش ابودردار:همون آش رشته البته بدون رشته

اگه از اسم یا ترکیبات هر کدوم از غذاها خوشتون

 اومد و احیاناً تصمیم به پختنش گرفتید درخواست دستور

پختش را بدین تا واستون بزارمش

خب عزیزان میخوام  واستون بگم که توی سده اقوام همیدیگر را چطوری صدا میکنند.

بسوره	پدر زن
خارسو	مادر زن
دایزه	خاله
آلولت	برادر زن
آواجی	خواهر
هم ریش	باجناق
یاد	جاری

بناهای سده را می توان در چهار گروه کلی به صورت زیر تقسیم نمود:

۱-ابنیه مذهبی:(مساجد و مناره ها,بقاع متبرکه,تکیه و حسینیه ها...)مسجد جامع خوزان,مسجد جامع فروشان,مسجد زنجیری ورنوسفادران,مسجد درب سید,مسجد آقا علی اکبر,مسجد جامع آدریان,مسجد جامع کوشک,مسجد ملا حیدر علی,مسجد سر پل فروشان,مسجد جامع اندوان,مسجد جامع دستگرد...

۲-ابنیه مسکونی و تسریفاتی:(کاخ ها و قصرها,دیوان های دولتی,برج ها)خانه سرتیپ سدهی,خانه مجیری ها,تالار ملک زاده,خانه محمد باقر درچه ای,خانه ترکیان,خانه عبدالکریم توکلی,خانه محمد علی و حاج حسن و خلوت کازرونی در دستگرد,خانه لطفعلی و حاج علی در اسفریز,تالار حاج ابوالحسن در اندوان...

۳-مراکز تعلیماتی و تحقیقاتی:(مدارس,دانشگاه ها,کتابخانه ها,رصدخانه ها و...)مکتب خانه های سده.

۴-ابنیه عام المنفعه:(بیمارستان ها,حمام ها,کاروان سراها,سدها و پل ها,سقا خانه ها,بازارها و...)حمام کوچک و بزرگ و یا حمام توده ای فروشان و حمام سرپل,کاروان سرای حاج علی,برج های کبوتر خانه...

                سده جشن ملوک نامدار است                   ز افریدون و از جم یادگار است

ورنوسفادران را عده ای در محاورت عمومی همان بن اصفهان می دانند.بن به معنی بنیاد,اساس و اصل است و شاید اشاره به مردمی باشد که در اقلیم جدید سکنی گزیده اند.

قوم ورنوس از شجاع ترین سپاهیان ملکشاه(سومین پادشاه سلجوقی ۴۶۵هجری شمسی)بودند.همچنین این قوم گارد مسلح پادشاه را تشکیل می داده اند.پس از پیروزی های ملکشاه و آرام شدن اوضاع ایران وی مجلس جشنی ترتیب داد و به علت شجاعت و شهامت آنها را بهادران که به معنی دلیران است نامید و به عنوان قدردانی از آنها زمین های گاردژ را به آنها اهدا کرد و محل اسکان آنها نیز ورنوس بهادران نامیده شد که به مرور زمان به  ورنوسفادران تبدیل شده بود.البته این مطلب مستند نیست و با توجه به واقع شدن این قریه در آخرین حد توسعه اصفهان در گذشته,کلمه بن اصفهان به معنی آخر اصفهان می تواند تسمیه صحیح برای این مکان باشد که به مرور زمان به ورنوسفادران تغییر یافته است.شاید نظریه هر تسفلد در خصوص مهاجرت کلنی های یهود به اصفهان(و باولگان)در اوایل قرن چهارم میلادی با توجه به شباهت ولاتی با زبان کلیمیان,قابل تامل باشد.

خب عزیزان طبق در خواست چند تا از عزیزان که بازم از این 

کلمات محلی را درخواست کرده بودند این پست را گذاشتم

کلمه	معنی
ربی	جهت
کوکوری	اوج آسمان
حل ندار	بیمار
توتک	مرغ کوچک
ایندشتی	زیر انداز
کَرت	دفعه
شولات	غوغا کردن
قرق وشوم	آشفته
کالاشی	ته دیگ

در ادامه معرفی جاذبه های گردشگری سده امروز نوبت به معرفی کوکوچی یا همان کوه کوچک میرسه

علت اینکه امروز تصمیم گرفتم این جاذبه را معرفی کنم زیبایی های فراوان این کوهه هر کوهنوردی که تصمیم بگیره قله این کوه را فتح کنه ۱ ساعت بیش تر طول نمیکشه  حالا شما تصور کنین که به قله این کوه رسیدید نوک کوه پره از حیوانات مختلف مثله جوجه تیغی ، شاهین های فراوان ،گوزن کوهی که البته حالا دیگه به علت کم توجهی شهردار و مسئولین نسبت به سالهای گذشته تعداد کمتری از اونها باقی مونده

یکی دیگر از خصوصیات این کوه ویو بسیار زیبای اون نسبت به ارتفاع کمشه که وقتی نوک قله بایستی تمام شهر زیر پایتونه درختان سرسبز و آب وهوای خوبه اون من این کوه را به اونهای که خیلی از ارتفاع خوششون نمیاد توصیه میکنم متاسفم عکسی از این کوه نداشت (چرا اخمهات تو هم رفت) حتما چند تا عکس تهیه میکنم و روی وبلاگ قرار میدم

   

در سالهای اخیر مشکلات فراوان و وجود تبعیض هایی  از سوی مسئولین  و ضربه خوردن از خودی ( شهردار سابق ، شورا های سابق ، و ... سابق ) و غیر خودی ( شهردار اصفهان ، شهرداران شهرهای تابعه ) باعث شد که سده از توسعه شهری باز بماند گرچه بحمدالله شورای جدید شهر اقدامات قابل تقدیری داشته و شخص امام جمعه نیز در حمایت از مردم شهر از هیچ کوششی دریغ نورزیده اند ولی ضررهای وارد شده بر این شهر متاسفانه آنقدر زیاد بوده که با یک دوره کوشش  ۴ ساله شورای شهر شاید نتوان وضعیت را بهبود بخشید ولی اگر مردم شهرمان همه با هم یک دل شوند و نماینده ایی کارا را به مجلس بفرستند و خود نیز در آبادانی شهر در کنار هم بکوشند شهری آباد خواهیم داشت که الگوی شهرهای اطراف باشد در فرهنگ و آبادانی انشاالله   

جوانان خمینی شهری همه از با این الفاظ آشنا هستند فقط برای یادآوری و همچنین سایر هموطنان نام میبریم

 

لغت به سدهی	معنای کلی
کت کنه	جوجه تیغی
مارمالی	مارمولک
قلاق	کلاغ
قلاق جاره	کلاغ زنگی
فاشه	شاهین
موسوره	موش کور
زار	زنبور وحشی
قور وقوری	سار

:سار

امروز  داشتم باخودم فکر میکردم شاید کاربر های وبلاگ دلشون بخواد نام بزرگان سده را فهرست وار بخوان من امروز ۵ تاشون را نام میببرم هر چند وقت یکبار چند تا از بزرگان را نام میبرم

 ۱-آیت ا.. اشرفی اصفهانی( امام جمعه کرمانشاه و نماینده امام خمینی)

۲-شیخ محمد حسین نجفی (مرجع تقلید)

۳-پروفسور ریحان میردامادی (پروفسور  ایرانی)

۴- خلیل باغبان (شاعر)

۵-دکتر عمادی(اولین وارد کننده واکسن آبله به ایران)

به نام خدا

این پست را واسه کسی گذاشتم که گرسنه اش شده و دنبال یه غذای درست وحسابی میگرده  منم بهش پیش نهاد میکنم که یکی از این چند غذا را بپزه و میل کنه تا طرفدار همیشگی غذاهای سده ای بشه در ضمن هر کدام از عزیزان که درخواست کنن براشون دستور پخت غذاها رو بذاریم

آبرمی: همون کوفته برنجی خودمونه

کوفته طلا و نقره : گوشت - آرد نخودچی- برنج

کوفته گندمی: گوشت- گندم - سبزی

آش باقالی: باقالا کوبیده شده- آویشن - نمک - روغن

قیمه ریزه: آرد نخود چی -گوشت - تخم مرغ

کله گنجیشکی: گوشت چرخ کرده - سیب زمینی - روغن

نخود آب : دیزی خودمونه یکمه تفاوت توی پختش داره

گوشت وعدس: آرد - عدس- گوشت - مقدار کمی سبزی

گوشت و سبزی: گوشت - لوبیا (زیاد) - سبزی

خورشت به وآلو: گوشت - آلو - به

کالا جوش: کشک - تخم مرغ - پیاز سرخ کرده

دو نکته را حتما باید خدمتتون عرض کنم :

۱- اینکه شاید قبلا بعضی از این غذاها نامش به گوشتون

 خورده باشه و فکر کنید این غذاها از سده نباشه ولی در

 مرور زمان احتمالا به شهر های دیگه منتقل شده ولی اصل

این غذا مال وطن ماست

۲- دو غذای دیگه به نام های آش ابودر دار و آش دندونی هم

وجود داره ولی چون مخلفاتش را بلد نبودم  ننوشتم

                                                 یه لبخند

لغت به سدهی	معنای کلمه
تنباته	گوجه فرنگی
آلوچه	گوجه سبز
بکوریچی	استخوان نازک
یانه	آون بزرگ
پُری	خیلی - زیاد
هزاری	خیلی
دشخار	سخت
جعده	راه
یه پسا	ممکن است
پسین	عصر
خوندل	نگران
محکمه	دادگاه
تیسوندن	تفت دادن
کر و وج	تولید مثل
دایزه	خاله

در ادامه معرفی لغات جالب وشیرین سده ای امروز پانزده کلمه جدید را براتون مینویسم که اگه اومدید شهر ما بتونین اگه خواستید به زبان محلی هم صحبت کنید.

              

  

جناب آقای شهرام، یکی از همشهریان گرامی عکس هایی برایمان ارسال کردند که داغ دلمان را تازه کرد.

عکس ها به اندازه کافی گویاست بنابراین فقط درباره آنچه در عکس ها دیده نمی شود صحبت می کنم.

چرا شرکت واحد اتوبوسرانی خمینی شهر دست به فرهنگ سازی نمی زند؟

چرا این شرکت، خودش با تبعیض قائل شدن بین اتوبوس های خطوط مختلف زمینه این چنین حرکاتی را فراهم می آورد؟

مگر نه اینست که بلیط کلیه خطوط یکسانست، پس چرا تفاوت سرویس های خطوط مختلف از زمین تا هواست؟

شهرام خان یکی به در زدند و یکی به تخته.

مردم شهرستان با فرهنگ سده ( خمینی شهر ) نیز نباید به عده کمی از افراد جاهل اجازه دهند که چنین صحنه هایی تکرار شود.

از این دوست گرامی بابت عکس ها بسیار مچکریم.

                                                                     

شهید آیت الله اشرفی سده ای

آيت الله اشرفي  در سال 1279 ه.ش در سده (خميني شهر اصفهان) در يك خانواده روحاني ديده به جهان گشود. چون او را هديه خدا مي‌دانستند او را عطا الله ناميدند. از سن 5 سالگي تحصيل علم را شروع كرد و در 13 سالگي براي ادامه تحصيل به اصفهان رفت. پس از 10 سال تحصيل مداوم در حوزه علميه اصفهان در سن 22 سالگي به حوزه علميه قم مراجعت نمود. ايشان نزد اساتيدي چون امام (ره) كسب علم كرد. به دنبال تاسيس حوزه علميه کرمانشاه توسط آيت الله بروجردي در سال 1335 به دستور اين مرجع بزرگ به کرمانشاه رفت. ايشان از علاقمندان به حضرت امام بودند. وجوهات را جمع‌آوري مي‌كردند و براي امام به قم مي‌فرستادند. در سال 1342 به عنوان نماينده امام در کرمانشاه منصوب شدند. به خاطر فعاليتهاي زياد، رژيم قصد تبعيد ايشان را داشت كه علاقمندي شديد مردم کرمانشاه به اين مرد دانشمند آنان را ناكام گذارد. بعد از شهادت فرزند برومند امام و اوجگيري نهضت ايشان فعاليت خود را گشترش داد تا جايي كه پس از تبعيد امام از عراق به پاريس توسط ساواك دستگير و مورد بازجويي قرار گرفت. در آستانه ورود امام به ايران در اعتراض به بسته شدن فرودگاه جزو متحصنين در دانشگاه تهران بود. پس از پيروزي انقلاب در سال 1358 طي حكمي امام ايشان را به سمت امام جمعه کرمانشاه انتخاب كردند. او در ايام جنگ با لباس رزم در جمع رزمندگان حاضر شده به ايشان روحيه‌اي تازه مي‌بخشيد و بالاخره در تاريخ 23 مهر ماه 1360 در ماه محرم در سن 82 سالگي در محراب عبادت به دست منافقين به شهادت رسيد.

 بین دانشگاه صنعتی و انبار شرکت گاز (فلسفی) امامزاده ای وجود دارد که امامزاده سید محمد نامیده می شود. این امامزاده مکان فوق العاده جالبی می باشد چرا که از این مکان مذهبی استفاده های گوناگونی می شود. اما شهرت این مکان بیشتر به خاطر وجود امامزاده می باشد. این امامزاده نوه امام سجاد (ع) می باشد. امامزاده سید محمد سده (خمینی شهر) هر روزه زائران زیادی را پذیراست.

امامزاده سید محمد سده (خمینی شهر) شامل قسمت های زیر می باشد:

۱. حرم امامزاده

۲.حسینیه

۳.پارک جنگلی

۴.قبرستان

۵. گلزار شهدا

۶.استراحتگاه بین راهی مسافران شامل رستوران سنتی-چایخانه-درمانگاه

 

۷.آثار باستانی

 

با سلام خدمت همشهریان گرامی

 

وبلاگ سده با هدف شناساندن جاذبه های گردشگری و بیان مشکلات و معضلات جوانان این شهرستان توسط جمعی از جوانان وطن پرست سده تاسیس گردیده است.

این وبلاگ به هیچ گروه یا حزب سیاسی وابستگی ندارد و از طرف هیچ ارگان یا سازمانی حمایت مالی نمی شود و کلیه هزینه ها توسط خود افراد نویسنده تامین می گردد.

به عبارت دیگر کلیه نویسندگان این وبلاگ (به جز بنده حقیر) جزو افراد فرهیخته، هنر مند، با فرهنگ و با سواد سده می باشند که به صورت افتخاری و از سر عشق به وطن با این وبلاگ همکاری می نمایند.

بنابراین از کلیه دوستانی که مایل به همکاری با ما هستند دعوت می شود اینجا کلیک کنند.

به طور ویژه ازکلیه خبرنگاران همشهری جهت همکاری و تهیه گزارش از سده و تهیه مصاحبه با مشاهیر و بزرگان شهر دعوت به همکاری می کنیم.

افرادی برای نویسندگی و همکاری انتخاب می شوند که:

1. عاشق نام و خاک شهرستان سده باشند.
2. از دامن زدن به اختلافات محله ای پرهیز کنند.
3. در هر هفته حداقل یک پست درخور نام سده داشته باشند.

با تشکر 

تا هر وقت یادم می آید این بیمارستان! همین طوری بوده است. من اکنون ۲۵ سال دارم.پس دیگر نیازی به توضیح بیشتر نیست.

سوال ما:

آقای دکتر محمود ابطحی برای تکمیل این پروژه چه کردید؟

آقایون محترم در شورای شهر شما چه کردید؟

خدا را شکر شهردار پس از ماهها تعیین شد. سردار پو

رکاظم شما در این رابطه چه برنامه ای دارید؟